بسم الله الرحمن الرحیم

بسیاری از رفقا تصور می کنند شیطان ذاتا پلید بوده و به همین خاطر است که یکی از دشمنان سرسخت انسان محسوب می شود، اما این تصوّر اشتباه است چرا که خداوند هیچ موجودی را ذاتا پلید نیافرید شیطان هم از این قاعده مستثنی نیست، بلکه او خودش با اختیار خود راه گمراهی و ضلالت را در پیش گرفت و از فرمان خداوند تمرّد کرد لذا رانده شه درگاه الهی گردید.
خداوند متعال شیطان را شیطان خلق نفرمود؛ شیطان فردی از افراد جنّ است(1) که به هدف عبودیت خلق شد(2). شیطان، قبل از تمرّد همراه با فرشتگان الهی مشغول تسبیح و تحمید خداوند بود؛ منتهی به جهت تکبر و خود برتر بینی از درگاه خداوند رانده شد.
خداوند متعال همانطور که انسان را مختار آفریده است ابلیس را هم مختار آفریده و او به اختیار خود کافر شده است و به اختیار خود ، دست به وسوسه دیگران می زند ؛ همانطور که انسانهای کافر و مشرک و فاسد نیز با اختیار خود گمراه شده اند و با اختیار خود دیگران را وسوسه می کنند. 
بنابراین ابلیس، ذاتا پلید نبوده بلکه بر اثر کثرت عبادت، خداوند وی را همنشین ملائکه قرار داده بود، منتهی بر اثر تکبر و خود برتر بینی از درگاه خداوند رانده شد و جزو گمراهین گردید.
دلیل مهمی که می تواند نشان دهد، اصل ذات شیطان خباثت و پلیدی نبوده، این است که او سالیان سال، به گونه ای رفتار کرد که همنشین ملائک بوده است. پس آنچه خدا خلق کرد، ذاتا موجودی پلید نبود. بلکه موجودی بود که می توانست به اراده خود، خوب یا بد باشد.  که او راه پلیدی و تمرد از دستورات الهی را برگزید.
خداوند متعال در سوره ی «ص» ، تفصیل جریان را این گونه بیان می فرماید:
«آنگاه که پروردگار تو به فرشتگان گفت: من آفریننده ی بشری از گِل هستم. پس چون او را راست و تمام گردانیدم و در وى از روح خود دمیدم، او را سجده‏کنان درافتید. پس فرشتگان همه با هم سجده کردند ، مگر ابلیس که بزرگی طلبید در حالی که از کافران بود. گفت: اى ابلیس، چه چیزی تو را باز داشت از آنکه سجده کنى آن را که با دو دست خویش آفریدم؟ آیا خود را بزرگ دیدى یا از بلندمرتبگان بودی؟ گفت: من از وى بهترم، مرا از آتش آفریدى و او را از گِل. گفت: پس، از آنجا بیرون شو، که همانا تو رانده‏شده‏اى». 3
ازاین آیات شریفه به وضوح پیداست که سجده نکردن شیطان از روی خود بزرگ بینی بوده و خودبه این امر اعتراف نموده و گفت: «أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ» در حالی که آدم (علیه السلام) با به نمایش گذاشتن علم خود به اسماء نشان داده بود که از جمیع ملائک برتر است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. «اذ قلنا للملائکة اسجدوا لآدم فسجدوا الا ابلیس کان من الجن ففسق عن امر ربه»(کهف: 50) به یاد آر زمانی را که به فرشتگان گفتیم بر آدم سجده کنید، آنها همگی سجده کردند جز ابلیس او از جن بود، سپس از فرمان پروردگارش خارج شد.
 آیه‏ی فوق به صراحت تمام می‏گوید، شیطان از جن بود.

2. وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ» (ذاریات: 56) و جنّ و انس را نیافریدم جز براى آنکه مرا بپرستند.
3. « إِذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَةِ إِنِّی خالِقٌ بَشَراً مِنْ طینٍ (71) فَإِذا سَوَّیْتُهُ وَ نَفَخْتُ فیهِ مِنْ رُوحی‏ فَقَعُوا لَهُ ساجِدینَ (72) فَسَجَدَ الْمَلائِکَةُ کُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ (73) إِلاَّ إِبْلیسَ اسْتَکْبَرَ وَ کانَ مِنَ الْکافِرینَ (74) قالَ یا إِبْلیسُ ما مَنَعَکَ أَنْ تَسْجُدَ لِما خَلَقْتُ بِیَدَیَّ أَسْتَکْبَرْتَ أَمْ کُنْتَ مِنَ الْعالینَ (75) قالَ أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنی‏ مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طینٍ (76) قالَ فَاخْرُجْ مِنْها فَإِنَّکَ رَجیمٌ ».